W większości rodzima Gruzińska kuchnia jest prosta, a jednocześnie intensywna w smaku.
Odzwierciedla kulturową miłość do mięsa i wina, świeżych warzyw, orzechów, serów i przypraw (jak słynny sos śliwkowy – tkemali) oraz ziół. Powszechnie stosowane i cenione są bakłażany, kolendra, orzechy włoskie, wołowina, pieczywo nadziewane serem, estragon i bazylia. W tym artykule postanowiłem przedstawić Ci 10 najpopularniejszych dań gruzińskiej kuchni.
1. Chinkali - (Gruz. ხინკალი - Chinkali)
Gruzińskie pierożki z farszem wołowo-wieprzowym i rosołem w środku. Mówią, że dobre chinkali można ocenić po liczbie fałd: według tradycji, poniżej 20 robią amatorzy. Ale kiedy na stół trafia talerz chinkali posypanych świeżo mielonym pieprzem, nikt ich nie liczy. Jedzenie chinkali wymaga trochę wprawy i techniki, jest to przede wszystkim "finger food": należy jeść rękami i przed zjedzeniem całego pierożka, najpierw wyssać z niego rosół.
Pasuje z piwem lub z lemoniadą gruzińską o różnych smakach.
2. Chaczapuri - (Gruz. ხაჭაპური - Chaczapuri)
Ma kilka rodzajów, w zależności od regionów. Do najpopularniejszych neleży imeruli chaczapuri (z regionu Imereti) - ciasto ze zwykłej mąki pszennej, z gruzińskim białym serem w środku. Można piec lub zrobić na patelni.
Adżarskie chaczapuri również robi się z mąki pszennej. Ma kształt łódki i w środku dużo sera gruzińskiego, który się ciągnie. Ma również w środku kawałki masła i rozbite surowe jajko - symbolizujące słońce. Od razu po podaniu powinno się rozmieszać jajko z serem na całym środku, po czym nabierać odrywanymi z boków kawałkami ciasta i zjadać.
3. Lobio - (Gruz. ლობიო - Lobio)
Zazwyczaj podawane w kamionce. Tekstura lobio przypomina gulasz, a konsystencję osiąga się przez ubicie wolno gotowanej fasoli w moździerzu, lub za pomocą ubijaczki do ziemniaków. Ale prawdziwa magia kryje się w smaku: orzeźwiająca smażona cebula, kolendra i chili, które dodaje się do garnka tuż przed podaniem. Mczadi zwykle towarzyszy Lobio – mczadi to chleb kukurydziany, który dostarcza do posiłku węglowodanów. Gruzini podają Lobio także z surówkami, takimi jak ogórki kiszone lub kapusta kiszona.
4. Charczo - (Gruz. ხარჩო - Charczo)
Charczo zaczyna się od kurczaka lub wołowiny, która jest przyprawiana khmeli suneli (gruzińska mieszanka pięciu przypraw) i kolendrą, smażona, a następnie zanurzana w sosie wzbogaconym orzechami włoskimi. Po kilku godzinach, gdy mięso jest już doprawione i odchodzi od kości, kharcho nalewa się do misek i podaje z koszyczkami chleba gruzińskiego szoti, którym nabieramy resztki płynu.
5. Bakłażan z orzechami - (Gruz. ბადრიჯანი ნიგვზით - Nigwziani badridżani)
Doskonała przystawka, którą może delektować się każdy!
Bakłażan smażony na oleju lub pieczony w piekarniku z mieszanką pokruszonych orzechów włoskich, cebuli, kolendry, soli i octu, popularne w każdym regionie Gruzji.
6. Sacivi - (Gruz. საცივი - Sacivi)
To gęsta pasta z orzechów włoskich podawana na zimno („Civi” po gruzińsku oznacza „zimny”). Na bazie bulionu z mięsa. Stosowany jest do różnorodnych dań mięsnych (najczęściej z kurczaka i indyka) lub ryb. Tradycyjne Satsivi, spożywane na Boże Narodzenie i Nowy Rok, przyrządzane jest z indyka, a w innych porach roku zwykle przyrządza się go z kurczakiem.
7. Mcvadi - (Gruz. მწვადი - Mcvadi)
To najprościej mówiąc, gruziński szaszłyk. Mieloną wieprzowinę marynuje się zazwyczaj w mieszance soku z cytryny, soku z granatów, estragonu, soli, pieprzu i posiekanej cebuli, dzięki czemu po grillowaniu pozostaje delikatna i soczysta. Podczas grillowania również polewa się mięso czerwonym winem.
Mtsvadi często przygotowuje się na świeżym powietrzu nad otwartym ogniem.
Towarzyszy mu tkemali - kwaśna śliwkowa pasta, którą Gruzini polewają wszystko, od ziemniaków po chleb i smażone mięsa.
8. Elardżi - (Gruz. ელარჯი - Elardżi)
Popularne danie z regionu Samegrelo, przyrządzane z grubej mąki kukurydzianej i gruzińskiego sera Sulguni, które gotuje się razem.
Elardżi często je się z sosem Baże (podobny do Sacivi) – gruzińskim sosem z orzechów włoskich, czosnku i przypraw.
9. Czurczchela - (Gruz. ჩურჩხელა - Czurczchela)
Składa się z orzechów na sznurku, które kilkukrotnie zanurza się w słodkim zagęszczonym soku winogronowym, gotowanym z mąką pszenną, nazwaną "Tatara". Każdą warstwę pozostawia się do wyschnięcia, aż gumowata powłoka otoczy orzechy.
Najbardziej popularna jest Kachecka Czurczchela, w której znajdują się połówki orzecha włoskiego.
Niezależnie od regionu, ten orzechowo-winogronowy przysmak przygotowywany jest po Rtveli (okres zbierania winogron).
10. Pchali - (Gruz. ფხალი - Pchali)
Rodzina sałatek, które można lepiej opisać jako pasztety warzywne. Przyrządza się je z dowolnego warzywa, jakie akurat jest pod ręką (często są to buraki, marchew i szpinak) i podaje z chlebem. Metoda jest niezawodna - po prostu ugotuj wybrane warzywa, zmiel na przecier i wyciśnij sok z cytryny, posiekany czosnek, garść kolendry oraz zmielone orzechy włoskie. Gruzińscy kucharze często przygotowują kilka rodzajów pkhali, układając je obok siebie i posypując wierzch pestkami granatu.
Jak więc widzisz gruzińska kuchnia jest bardzo różnorodna
I każdy znajdzie w niej coś dla siebie. Zarówno mięsożercy, miłośnicy serów, wegetarianie, a nawet weganie nie wyjadą z Gruzji głodni (a przynajmniej mnie się to jeszcze nigdy nie zdarzyło). Tych dań po prostu trzeba spróbować i zachwycić się ich smakiem, a najlepiej w ich ojczyźnie.